حوادث کاری و مسئولیت اشخاص کارشناس بخارایی
سؤال :
در یک تعمیرگاه کارگری در حال انجام تعمیراتی در روی موتور خودرو بوده که تعمیرکاربرقی همان کارگاه جهت بازدید از دینام یا باطری موتور اقدام نموده که با برخورد آچار دست کارگری که موتوررا تعمیر می کرده به چشم تعمیرکاربرقی نامبرده دچار حادثه می شود به نظر جنابعالی مقصر کارفرما می باشد یا کارگری که موتور را تعمیر می کرده و آچار در دست داشته و دقت نکرده است
پاسخ:
در پاسخ به سؤال شما و بررسی حادثه مذکور موارد زیر باید مورد توجه باشد
۱ – دربررسی حادثه ای که مطرح نموده اید توجه به دو نکته حایزاهمیت است
اول توجه به اینکه ، دو نفر همزمان در انجام کار تعمیرات در روی یک موتور در حال انجام وظیفه بوده اند
دوم اینکه آچاری که در دست یکی از کارگران بوده به چشم کارگر دیگری که همراه او در حال تعمیر موتور بوده برخورد کرده است
در اینجا ابتدا باید شرایط حاکم در زمان وقوع حادثه با مقرراتی که در این ارتباط می باشد تطبیق داده شده تا میزان منطبق بودن اوضاع و احوال و شرایط حاکم درزمان وقوع حادثه در محل حادثه با موازین مربوطه مورد ارزیابی قرار گیرد
با مراجعه به آیین نامه مربوطه که همانا آیین نامه عمومی ایمنی در تعمیر گاه های وسیله نقلیه می باشد مشاهده می گردد که ماده ۱۲ آیین نامه مذکور چنین مقرر داشته است
ماده ۱۲آیین نامه عمومی ایمنی در تعمیرگاه های وسایل نقلیه:
« انجام همزمان عملیات مختلف تعمیراتی بر روی یک خودرو ممنوع است »
بنابراین با توجه به اینکه درزمان وقوع حادثه عملیات مختلف تعمیراتی بر روی یک خودرو صورت می گرفته است لذا در لحظه وقوع حادثه ، شرایط حاکم منطبق با ماده ۱۲ آیین نامه مذکور نبوده و از آنجائیکه طبق ماده ۹۱ قانون کار که چنین مقرر میدارد
ماده ۹۱ قانون کار: كارفرمايان و مسئولان كليه واحدهاي موضوع ماده ٨٥ اين قانون مكلفند براساس مصوبات شوراي عالي حفاظت فني براي تامين حفاظت و سلامت وبهداشت كارگران در محيط كار، وسايل وامكانات لازم را تهيه و در اختيار آنان قرار داده و چگونگي كاربرد وسايل فوق الذكر رابه آنان بياموزند و درخصوص رعايت مقررات حفاظتي و بهداشتي نظارت نمايند. افراد مذكورنيز ملزم به استفاده و نگهداري از وسايل حفاظتي وبهداشتي فردي و اجراي دستورالعملهاي مربوطه كارگاه مي باشند.
و با استناد به ماده ۸۸ آیین نامه عمومی ایمنی در تعمیرگاهها که چنین مقرر می دارد:
ماده ۸۸- مسئوليت اجراي مواد مندرج در اين آيين نامه با كارفرماي كارگاه بوده و در صورت وقوع هرگونه حادثه در محل كارگاه كه به دليل عدم رعايت اين مواد باشد علاوه بر جرائم متعلقه قانوني مكلف به جبران خسارت زيان ديده مي باشد.
بنابراین اجرای ماده ۱۲ این آیین نامه و نظارت بر انجام و اجرای صحیح آن با کارفرمای کارگاه بوده که با این استدلال و مستندا ً به ماده قانونی بالا ومقررات گفته شده درصورتیکه حادثه فقط و صِرفا ً به علت عدم اجرای ماده ۱۲ آیین نامه مذکور از سوی کارفرمای کارگاه بوده باشد لذا مسئولیت بروز حادثه متوجه کارفرمای کارگاه می باشد
۲- در بررسی حادثه باید توجه گردد که آیا انجام کار مذکور روال بوده و یا اینکه بنا به دستور کارفرما انجام تعمیرات توسط دو نفرهمزمان در روی یک موتور ممنوع بوده است که در فرایند بررسی این موضوع کارشناس مواجه با موارد ومسایل گوناگونی خواهد شد که به طور مثال ممکن ا ست به این نتیجه برسد که روال حاکم در کارگاه همین بوده است بنابراین به نتیجه ای خواهد رسید که در بند شمار ۱ به آن نتیجه رسیده ایم
۳ – درفرایند بررسی حادثه ممکن است کارشناس به این نتیجه برسد که انجام کار مذکور یعنی کار کردن دو نفربه طور همزمان بر روی یک موتور روال نبوده و دستور کارفرما مبنی بر اجری ماده ۱۲ فوق الاشاره بوده است و این کارگران بوده اند که در غیاب کارفرما به این کار دست یازیده اند که با مواجه شدن با این امرتوجه به سه نکته حایز اهمیت است
۱-۳: بررسی نحوه نظارت کارفرما با توجه به وظایف تعریف شده برای وی در ماده ۹۱ قانون کار که در بالا درج گردیده است
۲-۳: بررسی اینکه کدامیک از دو نفر کارگر ابتدا در روی موتورکار میکرده و کدامیک یک ازآنان از مقررات کارگاه تخطی کرده و با شروع به کار کردن در روی موتوری که کارگر دیگری در حال کار در روی آن بوده مقررات کارگاه را زیر پا گذاشته است
۳-۳:باز سازی صحنه حادثه در راستای ارزیابی میزان تأثیر پذیری بروز حادثه از بی احتیاطی دونفر کارگری که در حین تعمیرات برای یکی از آنها حادثه به وقوع پیوسته است
۴-۳: با توجه به اینکه کارگران نیز مکلف به اجرای مقررات کارگاه می باشند بنابراین در بررسی حادثه باید دقت کافی وتوجه دقیقی به عمل آورد تا مشخص گردد که کارفرما چه میزان از وظایف تعریف شده برای وی در ماده ۹۱ قانون کار را به مرحله اجرا گذاشته و درصورتیکه مشخص گردد به علت ناکافی بودن اجرای وظایفش حادثه رخ داده است آنگاه با دقت نظرو بررسی دقیق اینکه کارگران کارگاه نیز تا چه اندازه ای نسبت به وظایف تعریف شده برای آنان در ماده قانونی بالا در برابر اقداماتی که کارفرما صورت داده متعهدانه عمل نموده است ، میزان تأثیر پذیری بروز حادثه را از تخلفات هر دو مشخص نموده در این صورت در راستای جلوگیری از تضییع حقوق هر کدام از آنان می توان در تعیین میزان تأثیر پذیری بروزحادثه از خطا های آنان، استنتاج واستنباط کارشناسی نسبتا ً درستی داشت
**************************************************************
